عوارض خشم، اگر به طور نادرست مدیریت شود، می تواند بر سلامت روانی و جسمی فرد تأثیر منفی بگذارد و به تخریب روابط اجتماعی و خانوادگی منجر شود. خشم، یکی از احساسات اساسی انسانی است که می تواند عواطف و رفتار های مختلفی را در فرد ایجاد کند. خشم، اگر به طور نادرست مدیریت شود، می تواند عوارض و پیامد هایی منفی برای فرد و اطرافیانش داشته باشد. وقوع فوران های کنترل نشده و بی اندازه این احساس می تواند به مشکلات روانی و روابط فردی منجر شود. بنابراین، شناخت عوارض خشم، انواع خشم و یادگیری روش های موثر برای مدیریت آن امری حیاتی است.
خشم چیست؟
خشم، احساس شدیدی است که هنگام روبرو شدن با مشکلات یا آسیب دیدن توسط دیگران انسان را فرا می گیرد.این احساس معمولا با استرس، برانگیختگی و ناخوشی همراه است و می تواند در هر فردی پدید آید زیرا واکنشی طبیعی در برابر وضعیت های دشوار و ناراحت کننده است. افراد می توانند به طور متفاوتی این احساس را تجربه کنند اما وقتی خشم به طور نامناسب و زیادی بروز می کند، می تواند به مشکلات روانی و اجتماعی منجر شود و روابط فردی را به خطر بیندازد که این ها تعدادی از عوارض خشم هستند. این احساس ممکن است با شدت های مختلفی ظاهر شود. مدیریت این احساسات ممکن است چالش برانگیز باشد و به رفتار هایی منجر شود که در شرایط عادی آن را نشان نمی دهید.
انواع خشم
انواع خشم عبارتند از:
- خشم رفتاری (Behavioral Anger): این نوع خشم در رفتار دیده می شود.
- خشم ویرانگر (Destructive Anger): نوع شدید تر خشم رفتاری است که ممکن است باعث ایجاد خرابی های جدی شود.
- خشم منفعلانه (Passive Anger): افراد این نوع خشم را به صورت مستقیم بیان نمی کنند و از راه های غیرکلامی مثل سکوت یا دوری کردن از دیگران ابراز می کنند.
- خشم کلامی (Verbal Anger): این نوع خشم با استفاده از کلمات توهین آمیز و فحاشی ابراز می شود.
- خشم قاطعانه (Assertive Anger): در این نوع فرد با احترام خشم خود را بیان می کند.
- خشم مزمن (Chronic Anger): احساس مزمن و دائمی خشم که در افراد طولانی مدت باقی می ماند. این نوع خشم ممکن است به مشکلات جسمی و روانی منجر شود.
- خشم انفجاری (Explosive Anger): خشمی که به طور ناگهانی ابراز می شود.
- خشم انتقام جویانه (Retaliatory Anger): این نوع خشم با هدف انتقام جویی از افراد یا گروه های خاص ابراز می شود.
- خشم خود تخریبگر (Self-Abusive Anger): در این نوع خشم فرد خودش را هدف قرار می دهد و به خودش آسیب می رساند.
ویژگی های خشم
ویژگی های خشم شامل تغییرات زیستی و جسمانی می شود که در هنگام عصبانیت به آن دچار می شویم. این تغییرات شامل:
- افزایش سطح انرژی
- افزایش فشار خون
- افزایش شدید ترشح هورمون هایی مانند آدرنالین و نورآدرنالین
- افزایش دمای بدن
- افزایش تنش عضلانی
- صدای بلند
- مشت های گره کرده
- اخم یا عبوس بودن
- فک های به هم فشرده
- لرزش دست
- ضربان قلب تند
- تعریق خیلی زیاد
- راه رفتن و قدم زدن مداوم
تشخیص خشم
خشم در همه افراد به شکل یکسان نیست؛ هر کس به روش خودش این احساس را تجربه می‌کند. برای بعضی افراد، بیان خشم ممکن است به شکل فریاد زدن و بیان احساسات شدید صورت گیرد، در حالی که برای دیگران این بیان ممکن است با آسیب زدن به اشیاء یا حتی به افراد دیگر همراه باشد. زمانی که در شرایطی قرار می گیرید که احساس آزار، تهدید یا دلزدگی می کنید، ممکن است با تجربه خشم روبرو شوید. گاهی اوقات، برای پنهان کردن احساساتی که ترجیح می دهیم با آنها مواجه نشویم، مانند درد عاطفی، ترس، احساس تنهایی یا از دست دادن کسی، از خشم بهره می بریم. در چنین موقعیتی، خشم به عنوان یک احساس ثانویه مطرح می شود و ممکن است به عنوان واکنشی به درد جسمی، پاسخی به ترس، محافظت از خود در برابر یک حمله فرضی یا به دنبال واکنش به یک وضعیت ناامید‌کننده عمل کند.
برخی از عوامل معمولی که در بروز خشم تاثیر دارند عبارتند از:
- از دست دادن شغل
- قطع رابطه
- شکست در انجام یک کار یا وظیفه محول شده
- درماندگی
- داشتن تصادف یا دچار شدن به شرایطی که باعث تغییرات جسمانی در بدن می‌شود (مانند از دست دادن بینایی یا توانایی راه رفتن).
قبل از اینکه عوارض خشم را بیان کنیم، باید توجه داشته باشیم که خشم می تواند نشانه ای از بیماری یا وضعیت خاصی در سلامتی باشد. همچنین، ممکن است علامتی از افسردگی، سوء مصرف مواد، اختلال بیش فعالی (ADHD) یا اختلال دوقطبی (Bipolar Disorder) باشد.
عوارض خشم چیست؟
عوارض خشم ممکن است به سلامت جسمی و روانی آسیب هایی وارد کند. بدن در هنگام خشم به تغییراتی واکنش نشان می دهد؛ مثلا ضربان قلب تند می شود و فشار خون افزایش می یابد. همچنین، هورمون هایی مثل آدرنالین و نورآدرنالین به بدن ترشح می شود. عصبانیت مداوم و عدم کنترل آن می تواند باعث ایجاد مشکلات متعددی شود از جمله:
- افزایش فشار خون
- افسردگی
- اضطراب
- مشکلات خواب
- سوء مصرف مواد
- زخم معده
- بیماری های روده
- دیابت
راه های درمان و کنترل خشم
مدیریت و کنترل خشم می تواند بهبود قابل توجهی در کیفیت زندگی، روابط فردی و کاهش عوارض خشم ایجاد کند. در زیر، راه هایی برای درمان و کنترل خشم آورده شده است:
- آگاهی از علل خشم: شناخت علل و محرک ها می تواند اولین گام برای مدیریت خشم باشد. با آگاهی از عوامل محرک، می توانید راه های مؤثرتری برای مدیریت خشم پیدا کنید.
- آموزش تکنیک های تنفسی: تمرین تکنیک های تنفسی می تواند به شما کمک کند تا در مواجهه با خشم، آرام شوید. تنفس عمیق و آهسته می تواند سیستم عصبی را تنظیم کند.
این مطلب ادامه دارد…
