رفتار های سمی در محیط کار به عنوان یکی از مسائل مهم و حیاتی در سازمان ها و شرکت ها شناخته می شود. این رفتارها می تواند تاثیر مستقیم و غیرمستقیم بر فرهنگ سازمانی، رضایت شغلی، بهره وری و حتی سلامت روانی و فیزیکی کارکنان داشته باشد. این رفتارها ممکن است شامل انواعی از تبعیض ها، مسدودی ها، سو استفاده ها، تهدیدها یا حتی خشونت های جسمانی یا روانی باشند که در محیط کار رخ می دهند. تشخیص و شناسایی نشانه های اینگونه رفتارها از اهمیت بسیاری برخوردار است. عدم توجه به آن ها می تواند به تشدید این رفتارها و افزایش نارضایتی و اختلافات سازمانی منجر گردد. بنابراین، به منظور پیشگیری از وقوع و گسترش این نوع رفتارها، ضروری است که کارکنان و مدیران محیط کار با نشانه ها و علائم آن ها آشنا شوند. همچنین برای جلوگیری و مداخله مناسب، روش ها و استراتژی های موثری را در اختیار داشته باشند. در ادامه با گروه بین المللی پارس پندار نهاد همراه باشید.
انواع شخصیت های سمی در محیط کار
با ارائه توضیحات درباره ی افراد سمی، با رفتار های سمی در محیط کار بیشتر آشنا می شوید:
- متکبرها یا همه چیزدان ها: این افراد به خودشان افتخار می کنند و باعث تحقیر دیگران می شوند. آنها معتقدند که همه چیز را بهتر از دیگران می دانند و برتری خود را به نمایش می گذارند.
- تنبل ها: این افراد از انجام وظایف و مسئولیت هایشان فرار می کنند و به دیگران بار مسئولیت را می اندازند.
- مینیمالیست ها: این افراد به تلاش برای بهبود پروژه ها و همکاری با دیگران بی توجه هستند. آنها اغلب کمتر از حد لازم مشارکت می کنند و باعث کاهش کیفیت کار گروهی می شوند.
- مخالفان دلسرد کننده: این افراد معمولا در مورد مسائل منفی شکایت می کنند و انگیزه دیگران را کاهش می دهند. ممکن است به دلیل نگرانی های شخصی یا عدم اعتماد به نفس این رفتار را انجام دهند.
- غیبت کنندگان: این افراد معمولا از دیگران غیبت می کنند و از این روش برای افزایش قدرت و کنترل اطلاعات استفاده می کنند. ممکن است اطلاعات محرمانه را فاش کرده یا در ترویج شایعات شرکت کنند.
- ناکام ها: این افراد علی رغم تلاش بیش از حد، نتوانسته اند به اهداف خود برسند و به دیگران اتهام می زنند. ممکن است به دلیل ناتوانی در مواجهه با چالش ها یا عدم مهارت های مورد نیاز، این رفتار را انجام دهند.
- قربانی ها: این افراد همواره خود را بعنوان قربانی معرفی کرده و مسئولیت را بر دیگران می اندازند. ممکن است به دلیل افسردگی یا افزایش ناراحتی، این رفتار را انجام دهند و به دنبال توجیهات برای وضعیت خود باشند.
محیط کار سمی یعنی چه؟
محیط کار سمی به یک محیط کار ناسالم اشاره دارد که ممکن است با احساسات منفی، تنش ها، تبعیض ها، خشونت ها یا فشارهای روانی مواجه باشد. این احساسات ممکن است به صورت ظاهری یا پنهان، از طریق ارتباطات بین همکاران، ساختار سازمانی، یا فرهنگ و رفتارهای موجود در محیط کار بروز کنند. علائمی از یک محیط کار سمی شامل افزایش استرس، اضطراب، خستگی، افت انگیزه و رضایت شغلی، کاهش بهره وری، افزایش ناراحتی ها و اختلالات روانی می شود. این نشانه ها ممکن است به صورت فیزیکی (مانند سردردها، درد عضلانی، مشکلات خواب و گوارشی) یا روانی (مانند افسردگی، عدم اعتماد به نفس، اضطراب و عصبانیت) ظاهر شوند.
به علاوه، فشارهای موجود در محیط کار ممکن است به عنوان عوامل موثر در تصمیم گیری ها، ارتباطات بین همکاران و کیفیت کار تاثیر بگذارند. این فشارها ممکن است ناشی از فرهنگ سازمانی، رهبری ناکارآمد، توزیع نامناسب وظایف و مسئولیت ها، رقابت ناسالم یا تبعیض ها و ناتوانی های سازمانی باشد. بنابراین، تشخیص یک محیط کار سمی نیازمند توجه به علائم و نشانه‌های ظاهر شده در رفتار و احساسات خود، ارزیابی فرهنگ سازمانی و روابط میان همکاران و ارزیابی تأثیرات آن بر سلامت روانی و فیزیکی شما می باشد.
ویژگی های محیط کار پرتنش و سمی
- ارتباطات ضعیف: در یک محیط کاری سمی، ارتباطات بین همکاران ضعیف و ناکافی است. این مورد شامل شنیدن، حرف زدن و نوشتن می شود. ممکن است باعث عدم انتقال اطلاعات کامل و صحیح، ابهامات و سردرگمی در انجام وظایف شود.
- رهبری ضعیف: رهبری ضعیف در یک محیط کار سمی، شامل مدیرانی است که نه تنها برای پذیرش دیدگاه های دیگران آماده نیستند، بلکه به طور اجتماعی توجه کافی به نیازها و انتظارات کارکنان خود را ندارند.
- شور و اشتیاق کم: در محیط کار پرتنش، کارکنان احساس کمبود اشتیاق در انجام وظایف خود می کنند. این امر ممکن است باعث افت بهره وری و کم کاری در محیط کار شود.
- چند دستگی و تفرقه بین همکاران: وجود گروه هایی از همکاران که به طور انحصاری با یکدیگر رفتار می کنند و دیگران را از این دایره خارج می کنند، نشانه ای از محیط کار پرتنش است که می تواند به تفرقه و بحران در ارتباطات میان همکاران منجر شود.
- بی توجهی به اعضا: در محیط کار سمی، معمولا کارکنان احساس می کنند که ارزش و تلاش هایشان نادیده گرفته می شود.
- جلوگیری از رشد کارمندان: وجود موانع و محدودیت هایی که باعث می شود کارکنان نتوانند در مسیر پیشرفت و توسعه حرکت کنند، یکی از ویژگی های محیط کاری بد و سمی است.
انواع آزار و اذیت شدن
آزار و اذیت شدن در محیط کار به انواع مختلفی تقسیم می شود که شامل:
- آزار و اذیت تبعیض آمیز: این نوع آزار و اذیت شامل هرگونه تبعیض بر اساس جنسیت، نژاد، مذهب، ملیت، سن، وضعیت اجتماعی و سایر ویژگی های شخصی است.
- آزار و اذیت فیزیکی: این نوع آزار و اذیت شامل هرگونه خشونت فیزیکی نظیر لمس بی اجازه، ضرب و شتم یا هرگونه فعالیت فیزیکی که به فرد آسیب جسمی می زند.
- آزار و اذیت به دلیل در دست داشتن قدرت: شامل هرگونه آزار و اذیت از سوی افرادی است که در موقعیت قدرت قرار دارند، مانند مدیران، رهبران یا افرادی که دارای تاثیر و کنترل بیشتری در سازمان هستند.
- آزار و اذیت روانی: شامل هرگونه رفتارهایی است که منجر به کاهش اعتماد به نفس، استرس روانی، اضطراب و افزایش احساسات منفی می شود.
- آزار و اذیت آنلاین: این نوع آزار و اذیت شامل هرگونه رفتار آزاردهنده از طریق ایمیل، پیام های متنی، شبکه های اجتماعی و دیگر پلتفرم های آنلاین است.
- آزار و اذیت جنسی: شامل هرگونه اظهارات، لمس های بی اجازه، تهدیدات و اقدامات جنسی ناخواسته است که ممکن است از سوی همکاران یا مدیران در محیط کار انجام شود.
- باج‌گیری جنسی: این نوع آزار و اذیت شامل ارائه فرصت های شغلی یا مزایای مالی به مقابل اقدامات جنسی ناخواسته است.
- آزار و اذیت کلامی: شامل استفاده از زبان تحقیرآمیز، ناسزا و توهین آمیز در مکالمات و ارتباطات در محیط کار است.
این مطلب ادامه دارد…
